U leest het goed. Immigranten als oplossing voor de economie. Dat heb ik niet zelf bedacht, maar komt voort uit een bijzonder interessante documentaire die ik gisteravond op de Belgische zender Canvas heb gezien: ‘The Day The Immigrants Left’. In deze docu krijgen zo’n twaalf werkloze Engelsen de kans een baantje in hun eigen regio te vinden in beroepen die bijna geheel worden gedomineerd door Poolse of andere Oost-Europese werknemers. Werk in de aspergeteelt, een aardappelfabriek, restaurant of de bouw. En pats. Weer een mythe weg. Zonder de immigranten bestonden veel van deze activiteiten niet eens meer in Engeland…en in Nederland zal het niet anders zijn.
Wat blijkt namelijk? De Engelsen, die deels dolblij zijn dat ze eindelijk weer een kans krijgen, kunnen het hoge tempo niet aan, blijven ziek weg of kunnen niet voldoen aan de kwaliteitsstandaarden van de bedrijven, overigens vaak onder Engels management. Het programma schildert een ontluisterend beeld van laaggeschoolde Engelse werklozen, die hun situatie uitzichtloos vinden en de schuld daarvan geven aan de buitenlandse import uit Litouwen, Polen of waar dan ook. Illustratief is bijvoorbeeld het aspergesteken. De drie Engelse werklozen trekken het tempo van de Polen totaal niet, zoeken ruzie en leggen de schuld vooral buiten zichzelf. De Engelse eigenaar stelt vast dat de productiviteit nog niet op de helft ligt van de Polen. Het is werk dat je in een uur kunt leren en binnen een dag moet je op niveau zijn, anders ga ik failliet, aldus de eigenaar, ik heb maar 6 weken waarin ik het geld moet verdienen en nu leg ik op elke Engelse medewerker geld toe in verband met het wettelijke minimumloon. Ze verdienen zichzelf niet terug. Hij had er vooraf al geen vertrouwen in en krijgt gelijk. De uiterst gemotiveerde Polen kijken tegelijkertijd verbijsterd naar de zwakke prestaties van de Engelsen en zijn ook nog eens gedwongen het werk over te doen omdat die hun werk niet goed hebben uitgevoerd.
Hetzelfde laken een pak in de aardappelfabriek, waar drie mannen zijn gevraagd een paar dagen mee te werken om te kijken of het bevalt. Gaat het goed, dan krijgen ze een baan. Het is eenvoudig werk, maar de mannen kunnen de druk niet aan. Een van de drie komt op de eerste dag niet eens opdagen. Ziek van een avondje stappen. Als ze worden voorgesteld aan een zekere Yuri (geen familie) willen ze hem niet bij die naam noemen en zeggen ‘Bill’ tegen hem. Hetgeen niet op prijs wordt gesteld door de Engelse manager. De twee mannen doen hun uiterste best, maar geloven gewoonweg niet dat het tempo zo hoog ligt. ‘Ik heb in de bouw gewerkt voor 900 Pond per dag en daar lag het tempo echt nooit zo hoog’, aldus het fors uitgevallen proefkonijn. De beide mannen hebben het idee dat de band expres sneller staat afgesteld. Het tegendeel is het geval. De band staat langzamer afgesteld omdat ze zo matig presteren en om ze een kans te geven. En de eerste 100 dozen moeten alweer over, want de heren hebben zich bij het tellen vergist; 10 in plaats van 12 pakjes per doos, het blijft lastig en de Engelsen geven hun team-collega uit Portugal, die er al jaren werkt en nooit een fout heeft gemaakt, al snel de schuld. Het beeld is in het restaurant niet anders. Van de vier werklozen komt op de eerste dag slechts een kandidaat opdagen. Die redt het niet, maar krijgt na een halve dag werken wel een heerlijke maaltijd van de Indische eigenaar voorgeschoteld. Als het niet zo serieus was, zou je denken in een verdwaalde aflevering van ‘ The Office’ terecht te zijn gekomen.
Is het beeld van de documentaire helemaal fair? Nee, dat zeker niet. Wie al vijf jaar thuiszit zal niet snel het tempo aankunnen van harde, en vaak uitstekend opgeleide, werkers uit Polen of elders uit Europa. Ik zou, zelfs met mijn 50% Oost-Blok roots, ook opzichtig falen in de aspergeteelt, aardappelfabriek of in de bouw. Maar in de docu is sprake van mannen en vrouwen die vergelijkbaar werk gewend zijn. Feit is dat de Engelse werkgevers en ondernemers zonder uitzondering uiterst tevreden zijn over de import en uiterst sceptisch over de eigen werklozen. De veel beter opgeleide werknemers uit het Oost-blok laten zien hoe het moet. Dat is niet verzonnen, dat is realiteit. Snel mijn Hongaarse paspoort aanvragen!
Wie de beelden wil zien, onderstaand de links op Youtube:
http://www.youtube.com/watch?v=rOY9SNExKrQ
